Auteur: manouk

Platform Doei Tabaksindustrie roept recruiters en wervingsbureaus op geen vacatures meer te plaatsen voor banen binnen de tabaksindustrie. Het platform stelt de misleidende werving van de tabaksindustrie aan de kaak en komt zelf met een eigen, eerlijke wervingscampagne.

Met misleidende wervingsteksten in haar eigen vacatures presenteert de tabaksindustrie zich als een vooruitstrevende werkgever die staat voor het realiseren van een rookvrije toekomst, die zelfs geschiedenis gaat schrijven. Een reis die je volgens de industrie niet mag missen, zo houdt de tabaksindustrie toekomstige nieuwe werknemers voor. Het is hoog tijd om te laten zien hoe ridicuul en misleidend deze voorstelling van zaken is, zo stelt Doei Tabaksindustrie, een initiatief van de Rookvrije Generatie (Hartstichting, KWF en Longfonds).

Samenleving misleiden
Met een eigen wervingscampagne ‘Werken bij de tabaksindustrie’ vertelt Doei Tabaksindustrie het échte verhaal: de tabaksindustrie is op zoek naar de nieuwe collega die precies weet hoe je jongeren kunt verleiden, uiteraard bereid is om ethische grenzen te overschrijden en de samenleving te misleiden.

 “We doen een maatschappelijk beroep op recruiters en wervingsbureaus niet meer bij te dragen aan deze valse voorstelling van zaken”, zegt Hans Snijder voorzitter van de Rookvrije Generatie en directeur van de Hartstichting. “Met een industrie die dodelijke en schadelijke producten verkoopt, op doortrapte wijze de samenleving misleidt en jongeren verslaafd probeert te maken, moet je geen zaken willen doen.”

Immoreel
Werken bij de tabaksindustrie is volgens de Hartstichting, KWF en Longfonds het logische vervolg op de aanklacht tegen de tabaksindustrie bij de lancering van Doei Tabaksindustrie. Snijder: “Met Bedankt voor het roken lieten we al zien hoe bizar het is dat de tabaksindustrie onderdeel is van onze samenleving. Onze wervingsvideo’s van Werken bij de tabaksindustrie leggen bloot hoe absurd de juichverhalen zijn waarmee de tabaksindustrie personeel probeert te werven.” Het tekent volgens Snijder de totaal immorele DNA van een industrie waarin misleiding en winstbejag de enige drijfveren zijn.

Misstanden
Doei Tabaksindustrie is een beweging voor iedereen die strijdt voor een maatschappij zonder tabaksindustrie. Ruim twee derde van de jongeren vindt dat de tabaksindustrie moet ophouden te bestaan vanwege alle misstanden waarbij de industrie betrokken. Want vooral deze groep is makkelijk slachtoffer van de tabaksindustrie. De schrikbarende toename van jongeren die vapen toont aan dat het trucje van de tabaksindustrie om kinderen en jongeren in de val van de nicotineverslaving te lokken, nog steeds werkt.

De Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en Longfonds) zijn blij met de aandacht die het nieuwe kabinet heeft voor preventie en het verkleinen van de gezondheidsverschillen in het vandaag gepubliceerde coalitieakkoord. Wij rekenen erop dat het nieuwe kabinet vervolgstappen gaat zetten op weg naar een Rookvrije Generatie.

Recht op gezond leven

Roken is namelijk de belangrijkste vermijdbare oorzaak van ziekte en overlijden in Nederland. Het gaat hierbij veelal om mensen met een midden- of lagere sociaaleconomische positie. Zij hebben het recht om langer gezond te leven. De daling van het aantal jongeren dat sigaretten rookt zet bovendien niet door. En het aantal jongeren dat vapet is veel te hoog.

Effectieve strategieën

Er zijn heldere aanbevelingen en bewezen effectieve strategieën om hier iets aan te doen, zoals structurele prijsverhogingen van tabaksproducten en e-sigaretten (vapes), een snellere afbouw van tabaksverkooppunten en meerjarige campagnes. Dat strookt niet met het voornemen van de coalitie om juist te bezuinigen op de leefstijlpreventiebudgetten. Ook missen de gezondheidsfondsen de jaarlijkse verhoging van de tabaksaccijns in de financiële bijlage van het coalitieakkoord.  

Hoewel het meer centraal stellen van preventie wordt genoemd in het coalitieakkoord, ontbreken concrete, voortvarende maatregelen en wordt er juist gesneden in de leefstijlpreventiebudgetten. Hartstichting, KWF en Longfonds dringen er bij het nieuwe kabinet op aan om bij de verdere uitwerking van het coalitieakkoord concrete en effectieve maatregelen op te nemen en met urgentie uit te voeren. 

Rookvrije Generatie

Niemand wil immers dat kinderen gaan roken (waaronder vapen). Het is een dodelijke verslaving waar je niet makkelijk vanaf komt. Toch beginnen nog iedere week honderden kinderen met roken. Ruim de helft van de mensen die blijft roken, sterft vroegtijdig aan de gevolgen ervan. Dat zijn ongeveer 20.000 Nederlanders per jaar. Daarom moet ieder kind de kans krijgen om rookvrij op te groeien. Daar hebben we het kabinet hard bij nodig. 

De volgende maatregelen zijn de komende periode cruciaal voor het realiseren van een Rookvrije Generatie: 

1. Jaarlijkse prijsverhogingen van tabak & e-sigaretten (vapes) en extra inzet op stoppen met roken; 
2. E-sigaretten (vapes) op dezelfde manier behandelen als traditionele sigaretten, denk aan regelmatige prijsverhogingen via een verbruiksbelasting en de invoering van neutrale verpakkingen en een neutraal uiterlijk van de e-sigaret zelf; 
3. Tabaks- en aanverwante producten alleen nog te koop in een beperkt aantal speciaalzaken; 
4. Meerjarige bewustwordings- en stoppen-met-roken-campagnes; 
5. Meer wettelijk rookvrije omgevingen. 

Het Preventieakkoord is in de afgelopen vier jaar wel degelijk effectief geweest, stellen Hans Snijder, Carla van Gils en Károly Illy. Pak met diezelfde kracht en energie door op het gebied van roken, alcohol en overgewicht.

De eerste resultaten van het Nationaal Preventieakkoord, een soort wensenlijst om meer Nederlanders gezond te krijgen, vielen demissionair staatssecretaris Maarten van Ooijen vies tegen. Volgens een berekening van het RIVM zou blijken dat er in vier jaar tijd – het akkoord is in 2018 opgesteld – nog maar weinig van de doelstellingen is terechtgekomen. Als we zo doorgaan, neemt het aantal zware drinkers nauwelijks af, komt er geen rookvrije generatie en krijgen meer Nederlanders overgewicht, schreef ook het AD vorige week woensdag.

Goede resultaten behaald

Met zijn uitspraak “we moeten eerlijk zijn: op sommige onderwerpen worden gewoon nul resultaten geboekt”, voedt Van Ooijen – waarschijnlijk ongewild – het beeld dat preventie-akkoorden niets uithalen. Die boodschap gaat er natuurlijk in als zoete koek bij de nieuwe Tweede Kamer die bescherming van haar burgers al snel betutteling vindt.

Maar dat beeld klopt niet als het gaat om het terugdringen van roken. Het RIVM-rapport laat duidelijk zien dat er op het gebied van roken wel degelijk goede resultaten zijn behaald. En als met dezelfde krachtige energie nieuwe maatregelen worden doorgezet is het haalbaar de Rookvrije Generatie te realiseren.

Inspiratie uit daling roken

Dat vereist wel een kabinet dat nieuwe structurele maatregelen blijft nemen en deze sneller invoert, in plaats van uitstelt. Het accijnsonderzoek van het RIVM dat ook afgelopen woensdag uitkwam laat duidelijk zien dat alleen al met een jaarlijkse accijnsverhoging van 10 procent op tabak bovenop de inflatie, het aantal rokers in 2040 kan dalen naar 7,9 procent. Laat de preventie-afspraken over roken ook een inspiratie zijn voor de preventieafspraken over overgewicht en alcohol.

We moeten volhouden

In zijn reactie aan de Tweede Kamer over het RIVM-onderzoek schrijft de bewindsman dat ‘voor het beteren van de gezondheid van Nederlanders door het inzetten op preventie een lange adem nodig is.’ Op het gebied van roken zetten wij ons als gezondheidsfondsen in om ervoor te zorgen dat kinderen rookvrij kunnen opgroeien.

Ja, we moeten volhouden, maar vooral ook doorpakken met inmiddels bewezen effectieve maatregelen. Een jaarlijkse accijnsverhoging van 10 procent is er daar een van. Een andere is het aantal verkooppunten van tabak versneld reduceren; dus verkoop bij benzinestations en gemakszaken niet pas in 2030 en 2032 stoppen, maar morgen al. En stop de trend van het toenemend aantal kinderen en jongeren dat vapet door op zijn minst ook op e-sigaretten verbruiksbelasting te heffen.

Niet meer accepteren

Voor deze maatregelen is er al een breed draagvlak onder de Nederlandse bevolking. Het zou anno 2024 toch echt volstrekt vanzelfsprekend moeten zijn dat we niet meer accepteren dat er jaarlijks 20 duizend mensen overlijden aan de gevolgen van (mee) roken en wekelijks nog steeds honderden kinderen verslaafd raken aan nicotine.

Hans Snijder, directeur Hartstichting
Carla van Gils, directeur KWF
Károly Illy, directeur Longfonds

Oud en nieuw is ieder jaar voor veel mensen een aanleiding om te stoppen met roken. Recent onderzoek* toont aan dat steun en begrip van de omgeving van de roker een belangrijke rol spelen
bij dit proces. Alleen gebeurt dit nu nog onvoldoende. In plaats van een reactie als ‘eerst zien dan geloven’ is het beter om de stopper aan te blijven moedigen en te vertrouwen. Ook wanneer het niet meteen lukt. Gemiddeld bestaat het proces om van de rookverslaving af te komen uit zes pogingen. Dit aantal wordt vaak onderschat door de omgeving.

Eerst zien, dan geloven

80% van de rokers wil graag stoppen, maar iedere roker weet ook hoe lastig dit proces is. Steun uit de omgeving zoals van partners, kinderen, vrienden en collega’s kan hierbij van onschatbare waarde zijn. Recent onderzoek laat zien dat de omgeving meestal positief op een stoppoging reageert, maar
87% denkt ook ‘eerst zien, dan geloven’. Volgens Stoppen met Roken coach Patricia van Rossum kan deze onbewuste houding een negatieve invloed hebben op de motivatie van de stopper. “De steun waar stoppers juist behoefte aan hebben, zit in kleine gebaren zoals vragen hoe het gaat en zeggen dat je vertrouwen hebt. Streng zijn of boos worden heeft geen zin.”

Gemiddeld zes stoppogingen nodig

Meer dan 7 op de 10 rokers vertelt hun naasten dat ze gaan stoppen, maar slechts een kwart vraagt daarbij hun hulp. De overige stoppers (25%) houden hun goede voornemen voor zichzelf omdat ze onzeker zijn of het wel lukt, om zich in te dekken voor mislukking of om de druk om te moeten slagen
te vermijden.

Als het stoppen mislukt, brengt nog maar de helft van de stoppers de omgeving op de hoogte van een nieuwe poging, terwijl juist dan de steun van de omgeving van cruciaal belang is. De belangrijkste reden om het niet te vertellen is gebrek aan zelfvertrouwen. Niet-rokers onderschatten
het aantal stoppogingen en denken dat er 3 of 4 nodig zijn, terwijl het gemiddelde op 6 ligt.

Iedere poging is stap dichterbij

Als een stopper toch weer begint te roken, roept dat vaak teleurstelling, frustratie en verdriet op bij de omgeving. Longfonds directeur Károly Illy, medebestuurder Gezondheidsfondsen voor rookvrij, een samenwerking van Hartstichting, KWF en Longfonds, benadrukt het belang om de stopper net zo lang te blijven steunen tot het lukt: “Blijf de stopper vooral aanmoedigen want iedere stoppoging brengt de stopper een stap dichter bij het moment om voorgoed gestopt te zijn. Dat is een knappe prestatie die ook nog eens veel gezondheidswinst oplevert, voor zowel de stopper als voor de
omgeving.”

Oproep aan omgeving stopper

Vanaf 27 december start een campagne ‘Beste niet-roker‘ met de boodschap: ‘Stoppen met roken is moeilijk, maar makkelijker als jij dat begrijpt.’ Tien stoppers doen hierin een dringende oproep aan de omgeving voor meer begrip en steun tijdens hun stopproces.

Tips voor de omgeving van stoppers

1. Vertrouwen hebben, zeg dat de stopper het kan
2. Motiverende dingen zeggen zoals: “ik vind het heel knap dat je gaat stoppen”
3. Bij iedere stoppoging complimenten en schouderklopjes blijven geven
4. Regelmatig vragen hoe het gaat
5. Zorgen voor afleiding
6. Verwijs naar de professionele hulp van de huisarts (deze zorg wordt vergoed) en naar hulpbronnen zoals www.ikstopnu.nl

Stoppen met roken is moeilijk, maar makkelijker als jij dat begrijpt

Meer weten? Ga naar www.rookvrij.nl/beste-niet-roker.

*Onderzoek Beleving stoppen met roken (november 2023) uitgevoerd door Verian (voorheen Kantar
Public) in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij onder 2.122 Nederlanders van 18 jaar en
ouder die ervaring hebben met stoppogingen (rokers die willen stoppen met roken, ex-rokers en
niet-rokers waar mensen in de omgeving hebben aangegeven te willen stoppen met roken).

Hartstichting, KWF en Longfonds dienen klacht in 

Nicotinezakjes zoals die van Velo zijn kleine zakjes waarin een poeder met nicotine zit. Gebruikers stoppen een nicotinezakje onder de bovenlip en krijgen zo nicotine binnen via het slijmvlies en speeksel. De verkoop van nicotinezakjes, ook wel snus genoemd, is in Nederland verboden omdat het schadelijk is voor de gezondheid. Als iemand veel nicotine binnenkrijgt kan dit het zenuwstelsel beschadigen en hartritmestoornissen veroorzaken.

Populair onder jongeren

Nicotine is verslavend en nicotinezakjes kunnen een verslaving in stand houden. Ook kunnen gebruikers juist verslaafd raken aan nicotine door de nicotinezakjes. De laatste jaren zijn nicotinezakjes populair geworden onder jongeren. (bron RIVM)De Gezondheidsfondsen voor Rookvrij vinden het onbestaanbaar dat er in Nederland reclame gemaakt wordt voor een verboden en schadelijk product. Ook tijdens de promotietour van McLaren door Nederland wordt volop reclame gemaakt voor de nicotinezakjes van British American Tobacco. Wettelijk is de reclame van Velo op de Formule 1-wagens en de McLaren-karavaan toegestaan, omdat nicotinezakjes onder de Warenwet vallen en niet onder de Tabaks- en Rookwarenwet.

Bizar

Hoewel dus verboden in ons land, zijn nicotinezakjes in andere landen zoals België wel te koop en bovendien voor met name jongeren makkelijk online verkrijgbaar. Zij worden via alle promotie- en media-aandacht voor de populaire Formule 1-sport steeds blootgesteld aan dit schadelijke product. “Het laat maar weer eens zien hoe de tabaksindustrie er alles aan doet om jongeren verslaafd te blijven maken om zo een ziekmakende en dodelijke business in stand te houden”, zegt KWF-directeur Carla van Gils, en voorzitter van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.

De overheid werkt aan een wetswijziging zodat straks ook reclame voor nicotinezakjes is verboden. Tot die tijd blijft het wel toegestaan dit verboden product te promoten en worden jongeren dus nog langer blootgesteld aan de verleiding nicotinezakjes te gebruiken. Van Gils: “Wij vinden het bizar dat er ondertussen reclame gemaakt mag worden voor een product dat verboden is.”

In strijd met regels Reclame Code Commissie

De klacht van de Hartstichting, KWF en Longfonds bij de Reclame Code Commissie tegen Velo en British American Tobacco richt zich niet op het overtreden van de reclamewet voor tabak, er mag immers wettelijk nog steeds reclame worden gemaakt voor nicotinezakjes. De reclame van Velo op de Grand prix van Zandvoort is volgens de gezondheidsfondsen wél in strijd met artikel 2 van de Reclame Code Commissie waarin staat dat reclame in overeenstemming dient te zijn met de goede smaak en het fatsoen. Bovendien staat in de bepalingen uit de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten dat reclame niet mag aansporen tot gedrag dat schadelijk is voor de gezondheid.

Dat tabaksfabrikanten sluw, schaamteloos en onopgemerkt voor het grote publiek, geitenpaadjes weten te vinden om mensen verslaafd te maken én te houden is geen nieuws. Maar je mond valt open bij het nieuwste staaltje grensoverschrijdend gedrag. Onderzoeksjournalisten van The Investigative Desk onthulden dat tabaksproducenten inmiddels ook miljarden verdienen met de verkoop van medische producten tegen ernstige ziektes als gevolg van het roken én aan hulpmiddelen om van een rookverslaving af te komen.

Dus klanten die je eerst verslaafd en ziek hebt gemaakt, laat je vervolgens betalen voor geneesmiddelen tegen aandoeningen die worden veroorzaakt of verergerd door roken, zoals  hartaanvallen, kanker en astma. En ook klanten die van je de verslavende producten willen afkomen met nicotine vervangende middelen, laat je nog een keer langs je kassa komen.

Een schitterend verdienmodel, het moet gezegd. Maar hoe cynisch, hoe bizar en hoe ontoelaatbaar: En wat een belediging voor (long)artsen en alle andere betrokkenen die zich dagelijks inspannen om met bovengenoemde producten rokers van het roken af proberen te brengen en hun patiënten te genezen.

De industrie zelf ‘framed’ deze werkwijze als Beyond Nicotine en Beyond Smoking. Misleiding heeft een naam. Beyond Ethics zou passender zijn.

Het is precies deze schaamteloze uitbuiting van rokers die organisaties als de Hartstichting, KWF en Longfonds niet accepteren. Vandaar de strijd voor een Rookvrije Generatie. Recent onderzoek van deze fondsen laat zien dat het al jaren stijgende negatieve sentiment onder Nederlanders over de tabaksindustrie nog nooit zo groot was als nu. Daarnaast geeft 80 procent van de rokers aan te willen stoppen met roken. Er is de laatste jaren ontegenzeggelijk een momentum ontstaan voor het uitbannen van roken, waar dan ook.

Dit weet en bevreest de tabaksindustrie als geen ander. Net zoals ze dondersgoed weet dat investeringen in medische hulpmiddelen en geneesmiddelen buiten het bereik en/of gezichtsveld vallen van veel inspecties, overheden en beoordelingscommissies. En zie daar de entree van tabaksfabrikanten in de farmacie, om dit zonder met de ogen te knipperen uit te leggen als ‘we zijn onszelf aan het heruitvinden’.

Als voor toezichthouders zoals het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) de wettelijke middelen ontbreken om dit soort praktijken tegen te gaan, is het ‘Beyond Doubt’ dat de overheid die wettelijke middelen moet verschaffen. Het moet de tabaksindustrie niet alleen nog veel moeilijker, maar vooral onmogelijk worden gemaakt.

Hans Snijder, directeur Hartstichting en mede-bestuurder Gezondheidsfondsen voor Rookvrij

Gepubliceerd in AD, 29 juli 2023

Long- en hoofdhalskanker komen aanzienlijk meer voor in gebieden met een achterblijvende sociaaleconomische status. Dat blijkt uit de vandaag gelanceerde Nederlandse Kankeratlas van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Zo’n 80% van de longkankergevallen heeft roken als oorzaak. Dit betekent dat er meer gerookt wordt door mensen in armere wijken. En dat biedt kansen voor rookpreventie door lokale overheden.  

Inzetten op preventie

Delen van onder andere de vier grote steden kleuren donkerrood op een kaart van kankerpatiënten in Nederland. Door de regionale verschillen te laten zien, hoopt IKNL op meer preventie. ”Je ziet heel duidelijk dat de sociaaleconomische status van mensen ook tot gezondheidsverschillen leiden. Dat moeten we niet willen,” aldus Valery Lemmens, hoofdonderzoeker bij het IKNL en bedenker van de atlas.

Het IKNL roept daarom beleidsmakers op om het voortouw te nemen in het aanpakken van een ongezonde leefomgeving. Hoe? Onder andere met het verhogen van accijnzen op tabak, verminderen van het aantal verkooppunten van tabak en door op wijkniveau maatregelen te nemen die de leefomstandigheden verbeteren.

Een rookvrij leven voor iedereen

In een aantal Nederlandse wijken is eind vorig jaar al begonnen met een integrale, lokale aanpak vanuit het programma ‘Een rookvrij leven voor iedereen‘, een initiatief van Pharos en GGD GHOR Nederland. In zeven wijken wordt nu gezamenlijk gezocht naar de betekenis van roken en de samenhang met sociale problemen in de wijk. Zo ontdekken de deelnemers stapsgewijs hoe ze met een lokaal team tot een passende wijkspecifieke aanpak kunnen komen.

Bronnen: KWF, NOS, Algemeen Dagblad