Gezondheidsfondsen voor Rookvrij
Het nieuwe magazine van FNO Zorg voor kansen is volledig gewijd aan stoppen met roken voor gezinnen in achterstandssituaties en de FNO projecten die zich hier op richten. Naar een rookvrije toekomst; Gezonde Toekomst Dichterbij magazine #03
In het digitale magazine staan de volgende onderwerpen:
Rokers die met KLM vliegen kunnen vanaf 1 juli niet langer voordelig sigaretten inslaan aan boord van het vliegtuig. De luchtvaartmaatschappij vindt het naar eigen zeggen ”niet meer van deze tijd” om rookwaar aan te bieden. In plaats van de sigaretten komen andere producten in het assortiment.
”KLM heeft gezondheid en sport hoog in het vaandel staan en de verkoop van sigaretten past hier niet bij”, zegt Boet Kreiken, die bij het bedrijf verantwoordelijk is voor de klantbeleving. Hoeveel de verkoop van tabakswaren nu nog aan extra omzet oplevert, wil KLM niet zeggen.
Bron: nu.nl
Foto: Pixabay
Robeco heeft een belangrijke stap gezet: het belegt niet langer in aandelen uit de tabaksindustrie. Tabak werd al veel eerder uitgesloten in het speciale assortiment duurzame beleggingsfondsen van Robeco en nu geldt die regel voor alle Robeco-fondsen.
De publieke protesten tegen de tabaksindustrie hebben de laatste tijd een grote vlucht genomen en tabak wordt steeds meer gezien als ongezond en sociaal onacceptabel. Steeds meer belangrijke vermogensbeheerders, pensioenfondsen en banken willen niet meer beleggen in tabak en onlangs hebben verschillende gezondheidsorganisaties in Nederlands zelfs aangifte gedaan tegen de tabaksindustrie.
Bron: Robeco
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft op 22 februari 2018 besloten de zaak te seponeren en dus (vooralsnog) geen strafzaak te starten. Het OM is van mening dat fabrikanten niet in strijd met de wet en regelgeving acteren. De beslissing om niet te vervolgen, zien de aangevers van de strafzaak expliciet als tussenstap. De maatschappelijke beweging die op gang is gekomen laat heel duidelijk zien dat de maatschappij niet langer accepteert dat de tabaksindustrie onze kinderen verleidt met een zo verslavend mogelijk gemaakt product, waaraan meer dan de helft van de rokers uiteindelijk zal overlijden. Deze beweging is onomkeerbaar.
“Recouler pour mieux sauter”, oftewel soms moet je een stapje terugzetten om beter te springen. Met die woorden gaf advocate Bénédicte Ficq namens alle aangevers aan vol vertrouwen middels artikel 12 procedure in beroep te gaan bij het Hof. De advocaat en aangevers hebben er alle vertrouwen in dat het Gerechtshof anders naar deze zaak zal kijken en alsnog besluit dat het OM de tabaksindustrie moet vervolgen. De Persconferentie is hier terug te kijken. Het besluit van het OM is hier na te lezen.
Kinderen hebben recht op bescherming
Nog steeds raken er wekelijks honderden kinderen verslaafd aan roken, alleen al in ons land. Kinderen zijn extra verslavingsgevoelig en de tabaksindustrie verleidt hen in deze kwetsbare periode met een zo verslavend mogelijk gemaakt, dodelijk product. Iedereen kent inmiddels de sjoemelsigaret. Kinderen kiezen er niet voor om verslaafd gemaakt te worden. Zij hebben het recht om hiertegen beschermd te worden.
Onomkeerbare beweging in de samenleving
De aangevers vinden de uitspraak van het OM uiteraard jammer, omdat ze nu niet meteen door kunnen: “Maar eigenlijk hebben we al gewonnen want er is een enorme maatschappelijke discussie op gang gekomen. Het is ontzettend mooi om te zien dat de afgelopen weken tientallen organisaties met een miljoenen achterban ook deze stap hebben gezet. De maatschappij accepteert niet langer dat de tabaksindustrie onze kinderen verleidt met een product waar ze verslaafd aan raken en waaraan meer dan de helft uiteindelijk zal overlijden. Deze beweging is onomkeerbaar. Daarom kijken we vol vertrouwen uit naar het besluit van het Gerechtshof.”
Meer informatie over de strafzaak is te vinden op de website van KWF Kankerbestrijding en Sick of Smoking.
Mooi dat er zoveel gebeurt om te voorkomen dat kinderen met roken beginnen. Het denormaliseren van de tabaksindustrie is een van onze doelstellingen aangezien zij een zeer verslavend en ziekmakend product maken en verkopen. Aan dat product raken wekelijks honderden kinderen verslaafd en door het gebruik ervan komen jaarlijks meer dan 20.000 Nederlanders vroegtijdig te overlijden. Wij steunen onze partners in de verschillende manieren om de tabaksindustrie verder te denormaliseren en te voorkomen dat kinderen met roken beginnen. Het is uiteindelijk aan onze partners om daar specifieke keuzes in te maken.
Meer informatie over de strafzaak vindt u op deze site van het KWF en het Longfonds of Sick of Smoking van de Stichting Rookpreventie Jeugd.
De eerste rookvrije straat van Amsterdam, en mogelijk van Nederland, wordt deze week in Noord geopend. De aanjager is de bevlogen huisarts David Koetsier. ‘Tabak blijft, terwijl we weten hoe slecht het is. Dat is van de gekke.’
Lang is hij niet, de eerste rookvrije straat van Amsterdam. Hij begint op de parkeerplaats van winkelcentrum Waterlandplein in Noord en eindigt vlak voor de Halal Fried Chicken. Rechts portiekflats met wat sober gemeentegroen ervoor, links strakke nieuwbouw met onder andere de huisartsenpraktijk van David Koetsier (50), een enthousiaste dokter met bijzondere fratsen.
Hoewel hij donderdag nog officieel moet worden geopend door de stadsdeelvoorzitter van Noord, Coby van Berkum, staan de borden in de Beverwijkstraat er al: ‘Deze straat is rookvrij’ – dat laatste in koeienletters.
Symbolische werking
Koetsier staat erbij te glimmen. Dus hier mag je niet meer roken? Nee. Nou ja, officieel wel. Maar officieus niet. Natuurlijk wordt een toevallig passerende roker niet opgepakt – want het is openbare ruimte en daar mag je roken – maar de bedoeling is dat er een symbolische werking van uitgaat. “Het is een aanmoediging. Het moedigt mensen aan niet te roken. En het nodigt anderen uit om mensen aan te spreken als ze hier wél roken.”
Koetsier maakt deel uit van het Amsterdams Rookalarm, een groep artsen en instellingen en diensten als de GGD en Jellinek die nastreven dat kinderen in een rookvrije omgeving opgroeien. Bij zo’n grote opdracht moet je klein beginnen. “Elke actie is een goede actie.”
Veel kinderen
In de Beverwijkstraat zitten veel voorzieningen waar veel kinderen komen: het Ouder- en Kindcentrum, de speelkamer Maakplaats 021, het gezondheidscentrum en de bibliotheek. “Ze waren allemaal enthousiast over het plan. Ik krijg nu zelfs verzoeken van mensen die zeggen: waarom maak je niet het hele winkelcentrum rookvrij?” Koetsier – toch een man met een optimistisch gemoed – ziet dat met vijf fastfoodzaken op het plein somber in.
Tropen
Haalt het überhaupt wat uit? “Ja, ik denk dat dit soort initiatieven bijdragen. We moeten goede zorg geven aan verslaafden die met roken willen stoppen, maar we moeten ook voorkomen dat er nieuwe verslaafden bij komen. Daarbij helpt het dat de maatschappij verandert.”
“Als er minder plekken zijn om te roken, zullen mensen minder snel beginnen met roken. En het kan de rokers aanzetten tot een nieuwe stoppoging. Zo is een rookverbod in cafés veel effectiever gebleken dan wat wij in de spreekkamer kunnen bereiken.”
De grootste daad van activisme is misschien wel dat Koetsier het roken op de pont in de ban heeft gedaan. Het begon met de ergernis over de rook waar hij vaak in stond. Vervolgens kwam de verbazing: waarom mag je roken op de pont? Daarna volgde een verzoek bij het GVB en een raadsadres aan de gemeenteraad. Hij kreeg gelijk. Vanaf 1 januari zijn de huisregels aangepast: roken mag niet meer.
Koetsier vindt het jammer dat de politiek niet veel harder ingrijpt op rookbeleid. “Stel dat een shampoo wordt ontwikkeld die heerlijk ruikt, maar na tien jaar ga je eraan dood. Dat komt toch niet op de markt. Maar tabak blijft, terwijl we weten hoe slecht het is. Dat is van de gekke.”
Dat Koetsier verder kijkt dan de muren van zijn spreekkamer heeft zijn oorsprong in zijn ervaringen als tropenarts in Afrika, vermoedt hij. “Ik zat op een plek waar iedereen om ons heen stierf aan aids. Er was geen voorlichting, geen mantelzorg, geen opvang in de dorpen – niks.”
“De mensen werden bijna dood naar het ziekenhuis gebracht. De dokter kon niks en iedereen zat te treuren. Daar heb ik geleerd dat wat je in je eigen spreekkamer tegenkomt, te maken heeft met wat daarbuiten gebeurt. En dat je dus naar buiten moet om problemen aan te pakken.”
Koetsier doet dat bij het Waterlandplein op geheel eigen wijze. Als tegenwicht voor de kebab en de cheeseburgers begon hij een moestuin voor de buurtbewoners.
Overgewicht
“Kijk,” zegt hij vanuit zijn spreekkamer, terwijl hij naar een flink stuk afgekaderd stuk grond wijst. “Dat heb ik als activistische huisarts geïnitieerd. Veel buurtbewoners kampen met overgewicht, en tijdens het tuinieren ga je toch bewegen. Het is goed dat buurtbewoners, de tuinders en het winkelend publiek elkaar daar kunnen ontmoeten. En de groente die ze uit de tuin eten is ook nog eens heel gezond.” In Engeland hebben ze er goede ervaringen mee in wijken met sociale achterstand. Inmiddels hebben veertig buurtbewoners er een tuintje.
Op de vraag of een dokter er niet enkel en alleen is voor de individuele patiënt en niet voor een maatschappelijk probleem, daarover kan hij kort zijn: “Dan is het dweilen met de kraan open. Dan kun je eindeloos veel geld in de zorg pompen. De zorg wordt alleen maar duurder en duurder. Dan blijft die emmer vol.”
Bron: Het Parool
Speciale rookruimtes in horecagelegenheden moeten dicht, heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald. De ruimtes vormen volgens de rechter niet langer een uitzondering op het rookverbod dat sinds 2008 geldt in de horeca.
Clean Air Nederland (CAN), voorheen de Club Actieve Nietrokers, had een rechtszaak aangespannen om de uitzonderingspositie voor rookruimtes te laten verbieden.
Volgens een overeenkomst met de Wereldgezondheidsorganisatie moet Nederland maatregelen nemen tegen de blootstelling aan tabaksrook in publieke ruimtes. Het hof oordeelt dat dat ook geldt voor rookruimtes in horecagelegenheden.
Met de uitspraak staat nog niet vast dat alle rookruimtes in de horeca ook daadwerkelijk worden gesloten; er kan nog een hoger beroep worden begonnen tegen het oordeel.
Volgens het hof kunnen niet-rokers sociale druk voelen om zich bij rokers in de rookruimtes te voegen. In de praktijk is het volgens het hof ook onvermijdelijk dat er rook ontsnapt uit de rookruimtes. Daarnaast worden de werknemers die de ruimtes moeten opruimen ook aan tabaksrook blootgesteld.
De CAN had op basis van de Kaderovereenkomst van de Wereldgezondheisorganisatie voor de bestrijding van tabaksgebruik bezwaar gemaakt tegen de uitzondering voor rookruimtes. De vereniging eiste de volledige afschaffing van de ruimtes. Daarbij deed de club ook een beroep op een uitspraak uit 2014, waarmee is bepaald dat roken in de gehele horeca niet is toegestaan.
Volgens de CAN moeten de rookruimtes in andere openbare gebouwen ook worden gesloten, maar het hof vindt dat de club dat onvoldoende heeft toegelicht.
Bron tekst: NOS
Foto: Pixabay
Op maandagavond 5 februari organiseerden de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds in ProDemos het symposium Rookvrije Generatie & tabaksaccijns voor Tweede Kamerleden. Naast Tweede Kamerleden zat de zaal vol met partners van de Alliantie Nederland Rookvrij (ANR).
Na een introductie door ANR-voorzitter Floris Italianer, kwamen Reina de Kinderen (kennisadviseur Alliantiebureau, voorheen postdoconderzoeker Universiteit Maastricht) en Wim Spit (senior Partner Ecorys) aan het woord over de maatschappelijke kosten en baten van tabaksontmoedigingsbeleid. Uit hun verhaal bleek niet alleen hoe essentieel het verhogen van de tabaksaccijns is om de rookprevalentie in Nederland terug te dringen, maar ook dat tabaksontmoedigingsbeleid leidt tot maatschappelijke baten in brede zin (uitgedrukt in monetaire termen). Argumenten die regelmatig tegen het verhogen van de tabaksaccijns worden gebruikt, zoals toenemende grenseffecten en de negatieve korte- en middellange termijn impact op bepaalde sectoren, zijn niet uit de lucht gegrepen, maar de effecten zijn veel beperkter dan vaak wordt verondersteld. De overkoepelende conclusie dat tabaksontmoediging zowel vanuit gezondheids- als financieel oogpunt wenselijk is, blijft dan ook stevig staan.
Ook Corné van Walbeek, de Zuid-Afrikaanse professor bij de School of Economics in Kaapstad, maakte duidelijk dat het bewijs voor de effectiviteit van tabaksaccijnsverhogingen veelomvattend is. Tabaksproducten zijn in Nederland nog relatief betaalbaar in vergelijking met andere landen en de accijnzen kunnen dan ook nog flink omhoog.
Deze conclusies leverde voldoende stof op voor discussie met de Kamerleden. Steven van Weyenberg (D66), Carla Dik-Faber (CU) en Anne Kuik (CDA) beaamden alle drie hoe belangrijk het is om te komen tot een Rookvrije Generatie. Zij zijn zelf voorstander van een verdere verhoging van de accijnzen, maar geven aan dat dit niet eenvoudig is. Volgens van Weyenberg zouden de ideale accijnsopbrengsten 0 euro zijn, omdat dan niemand meer rookt. Ook andere maatregelen zijn nodig om te komen tot een Rookvrije Generatie. Zo gaf Anne Kuik bijvoorbeeld aan dat er nog veel winst te behalen valt als het gaat om rookvrije zwangerschappen. Dik-Faber is ervan overtuigd dat staatssecretaris Blokhuis deze kabinetsperiode het voor elkaar gaat krijgen dat een stuk minder jongeren beginnen met roken. Een mooie ambitie, waar wij ons gezamenlijk met de staatssecretaris voor gaan inzetten. Immers, gezamenlijk komen wij tot een Rookvrije Generatie!
De gehele verslavingszorg gaat aangifte doen tegen de tabaksindustrie wegens ‘mishandeling’. Verslavingskunde Nederland volgt hiermee het voorbeeld van het ziekenhuis Antoni van Leeuwenhoek. De organisatie zal dinsdag aangifte doen, zo bevestigt een woordvoerder tegen het Algemeen Dagblad.
Van het verslavingszorgnetwerk maken onder andere acht instellingen voor verslavingszorg deel uit, evenals het Trimbos-instituut en GGZ Nederland.
Met de aangifte van Verslavingskunde Nederland probeert ook de verslavingszorg justitie zover te krijgen een strafzaak te beginnen tegen de vier grote tabaksproducenten van Nederland. ‘Het is zó moeilijk iemand in de spreekkamer van zijn rookverslaving af te krijgen’ zegt verslavingsarts en woordvoerder Robert van de Graaf. ‘We zijn er klaar mee. Het criminele product sigaret en alle ‘dealers’ moeten worden aangepakt. Dit product is zó schadelijk. Onvoorstelbaar dat het gewoon bij de supermarkt ligt.’
Vorige week besloot al het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) aangifte te doen tegen de tabaksindustrie. Met deze stap sluit het Amsterdamse instituut, dat gespecialiseerd is in de behandeling van kanker, zich aan bij de lopende strafzaak die advocaat Bénédicte Ficq in 2016 aanspande tegen vier grote tabaksfabrikanten. Met de stap van het ziekenhuis mengde voor het eerst een Nederlands ziekenhuis zich in een strafrechtelijke procedure tegen de tabaksindustrie. Eerder sloot onder meer KWF Kankerbestrijding zich aan bij de zaak van Ficq. Allen klagen de vier tabaksfabrikanten aan voor zware mishandeling, opzettelijke benadeling van de gezondheid en valsheid in geschrifte.
Volgens het Antoni van Leeuwenhoek is het nu ‘dweilen met de kraan open’, zolang een aanzienlijk deel van de Nederlandse bevolking verslaafd is aan sigaretten. Dagelijks bekopen 55 mensen in Nederland hun rookgedrag met de dood, becijfert het ziekenhuis.
‘Maar liefst 30 procent van de AVL-patiënten sterft aan de gevolgen van roken’, aldus het Antoni van Leeuwenhoek in een persbericht. Tabaksfabrikanten zijn daar mede schuldig aan, stelt de bestuursraad van het ziekenhuis, omdat zij ‘willens en wetens mensen verslaafd maken aan het meest kankerverwekkende product dat er is: de sigaret’.
Bron: Volkskrant
De Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds, verenigd in de Alliantie Nederland Rookvrij!, zijn enthousiast over het initiatiefwetsvoorstel van D66.Met dit initiatiefwetsvoorstel krijgen verantwoordingsorganen (VO) meer instemmingsrecht op het gebied van beleggingsbeleid. In het VO zijn alle deelnemers van een pensioenfonds vertegenwoordigd. Vaak worden VO-leden verkozen via directe verkiezingen. Door deelnemers meer invloed te geven op het beleggingsbeleid, is de verwachting dat veel pensioenfondsen niet langer in tabak willen beleggen.
Floris Italianer, directeur van de Hartstichting en voorzitter van de Alliantie Nederland Rookvrij!:
“Wij juichen dit initiatief van D66 van harte toe. Het merendeel van de Nederlanders wil helemaal niet dat hun pensioengeld wordt belegd in de tabaksindustrie. Door pensioendeelnemers een stem te geven, wordt hen de kans geboden om direct invloed uit te oefenen op het beleid van hun pensioenfonds. Het is dan een kwestie van tijd voordat nagenoeg alle pensioenfondsen in Nederland stoppen met beleggen in deze dodelijke sector.
Begin dit jaar nam pensioenfonds ABP het besluit om te stoppen met beleggen in tabak. “Een mooie en belangrijke stap die getuigt van leiderschap” aldus Italianer. ABP is verreweg het grootste pensioenfonds van Nederland als het gaat om belegd vermogen en de mondiale nummer vijf. Er zijn nog een paar honderd Nederlandse pensioenfondsen die nog niet het besluit hebben genomen om te stoppen met investeren in de tabaksindustrie.
Omvang van het probleem
Roken is verreweg de nummer één vermijdbare oorzaak van ziekte en sterfte in Nederland. Jaarlijks sterven 20.000 Nederlanders aan de gevolgen van roken. Wekelijks raken honderden kinderen verslaafd aan tabak. Niet voor niets zijn de meerderheid van de Nederlanders en het nieuwe kabinet voorstander van een Rookvrije Generatie: een maatschappij waarin niemand meer overlijdt aan de gevolgen van roken en kinderen rookvrij opgroeien. Roken is geen vrije keuze, maar vanwege de sterke verslaving juist een beperking van die vrije keuze. Door de tabaksindustrie wordt zeer doelgericht een combinatie van giftige toevoegingen gebruikt die speciaal zijn ontwikkeld om te verslaven en het roken te vergemakkelijken. De meeste mensen beginnen met roken als kind en juist kinderen zijn extra gevoelig voor verslaving, die door de tabaksindustrie moedwillig wordt gecreëerd.