Categorie: Nieuws

Vandaag schenken ProRail en NS de laatste rookpaal aan het Sporwegmuseum. Deze rookpaal is opgenomen in de collectie van het museum, want roken op het station of perron behoort nu tot de geschiedenis. In de stationshallen, trappen, liften en tunnels is roken al sinds 2004 niet meer toegestaan. De afgelopen maand zijn ook alle rookfaciliteiten op de perrons verwijderd, met als gevolg dat vanaf 1 oktober alle stations en perrons volledig rookvrij zijn. ProRail en NS willen hiermee bijdragen aan een rookvrije generatie.

Rookpaal als oplaadpaal

In 2019 zette ProRail de eerste stap naar rookvrije perrons. De afgelopen maand zijn alle rookfaciliteiten verwijderd. ProRail en NS hebben 330 rookpalen op ongeveer 100 van de ruim 400 stations in Nederland weg gehaald. De rookpalen krijgen in de toekomst een nieuwe duurzame bestemming, bijvoorbeeld als oplaadpaal voor elektrische fietsen. Ans Rietstra, COO bij ProRail: “Ik ben trots op de stap die wij hier als spoorsector zetten. Dat heeft heel wat voeten in aarde gehad, want het betekent nogal wat voor mensen die roken, maar we voelen allemaal dat dit het moment is. De sigaret hoort niet meer thuis op de stations.”

Stop verkoop tabak

Bij rookvrije stations en perrons hoort ook de stop van de verkoop van tabak in de stationswinkels. Anneke de Vries, directeur stations bij NS en lid van de Raad van Bestuur vertelt: “Sinds 1 april verkopen we geen rook- en tabakswaren in onze eigen winkels, zoals de Kiosk en de StationsHuiskamer. Ook sluiten we geen nieuwe contracten meer met huurders die op het station tabak willen verkopen.” NS ziet dit als een maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Steeds meer draagvlak voor rookvrij

Om reizigers te informeren maken ProRail en NS gebruik van de digitale schermen op de grotere stations, de stationsomroep, de eigen nieuwspagina’s en social media. Ook worden alle huisregels op de stations aangepast. De spoorbedrijven werken nauw samen met de stichting Gezondheidsfondsen voor Rookvrij. Voorzitter Michael Rutgers: “Uit onderzoek in opdracht van stichting Gezondheidsfondsen voor Rookvrij en uitgevoerd door Kantar weten we dat 67% van de Nederlanders voor een rookvrij perron is. Ruim 10 jaar geleden was dat nog maar 30%. Het is fantastisch om te zien dat NS en ProRail dit grote draagvlak serieus nemen en samen de rookvrije perrons mogelijk hebben gemaakt.”  Om de samenwerking kracht bij te zetten tekenen ProRail en NS een partnerovereenkomst met de stichting Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.

Rookvrije generatie

Met de rookvrije stations en perrons willen ProRail en NS bijdragen aan een rookvrije generatie . “Zien roken, doet roken. Zeker ook voor al die kinderen die dagelijks met de trein reizen. Ook daarom is deze stap van grote betekenis. We hopen dat deze belangrijke zet van ProRail en NS ook andere partijen inspireert om de omgeving steeds meer rookvrij te maken”, vertelt Michael Rutgers. Door het schenken van de laatste rookpaal aan het museum verandert de rookpaal van een gebruiksobject in een museumstuk. Peter-Paul de Winter, hoofd collecties van het Spoorwegmuseum: “We zijn ontzettend blij om de laatste rookpaal van NS en ProRail in onze collectie op te nemen. Met een toekomstige “rookvrije generatie” zal de museale waarde van dit object over een aantal jaar alleen maar groter worden. We zullen dit icoon van dan vervlogen tijden ongetwijfeld aan onze bezoeker laten zien.”

Door: NS

Meerderheid Nederlanders wil geen sigarettenverkoop meer in supermarkt

Bijna twee derde (63%) van de Nederlanders vindt dat er minder verkooppunten van tabak moeten komen om roken écht te ontmoedigen.  Iets meer dan de helft (56%) zegt dat de overheid hiervoor maatregelen moet nemen. Op de vraag welke winkel als éérste zou moeten stoppen met de verkoop van tabak antwoord de grootste groep “supermarkten” (42%). 27% vindt dat geen enkele winkel hoeft te stoppen en 10% is juist van mening dat alle winkels,  zouden moeten stoppen met het aanbieden van tabak. Vrijwel iedereen is het erover eens dat tabak wel in tabaksspeciaalzaken verkocht mag blijven worden.

Het zijn vooral stemmers van de coalitiepartijen (VVD, CDA, D66 en CU), GroenLinks en PvdA die positief zijn over het verminderen van verkooppunten. Dit blijkt uit onderzoek door I&O Research in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, een samenwerking tussen Hartstichting, KWF en Longfonds.*

Het onderzoek is opgezet om te peilen wat Nederlanders vinden van het verminderen van verkooppunten van tabak. Het minder toegankelijk maken van tabak draagt bij aan het realiseren van een Rookvrije Generatie. Het onderwerp staat voor komend najaar ter behandeling op de politieke agenda.

Mensen niet in verleiding brengen om te roken

Iets meer dan 6 op de 10 (62%) mensen vinden het goed als zijn of haar eigen supermarkt zou stoppen met de verkoop van tabak. Van de stemmers op de coalitiepartijen is dat 69%.

Belangrijkste reden is dat je mensen, waaronder kinderen, daardoor niet in de verleiding brengt om te roken. Tabak hoort volgens Nederlanders niet thuis in supermarkten die zich inzetten om mensen gezondere keuzes te laten maken (72%).

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Bijna de helft (46%) vindt dat supermarkten ook de maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben om te stoppen met de verkoop van tabak, blijkt uit het onderzoek. Twee derde (66%) is van mening dat supermarkten moeten meehelpen om ervoor te zorgen dat jongeren niet beginnen met roken. Toch denkt een derde (34%) dat dit niet zal helpen.

Geen rookwaar in de buurt van snoep en schoolagenda’s

Michael Rutgers, voorzitter van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij is ervan overtuigd dat het terugdringen van het aantal verkooppunten effect heeft: “De meeste rokers beginnen in hun tienerjaren. Iedere week raken opnieuw honderden kinderen verslaafd. Om dit te voorkomen moeten we er zo snel mogelijk voor zorgen dat ze minder aan deze verleiding worden blootgesteld. Tabaksproducten zijn geen veilige en normale producten. Ze horen simpelweg niet thuis op plekken waar kinderen en jongeren regelmatig komen, zoals supermarkten of winkels die kinderboeken en schoolspullen verkopen.”

Supermarkten stoer en klanten blijven

Maar 9% van de Nederlanders zou overstappen naar een andere supermarkt als hun huidige supermarkt geen tabak meer verkoopt, blijkt uit het onderzoek. Zes op de tien mensen (59%) vinden het juist stoer als supermarkten stoppen met tabaksverkoop. En ook zijn 7 op de 10 positief over Lidl die in een aantal filialen al is gestopt met het aanbieden van tabak.

Politieke verschillen

Een ruime meerderheid van stemmers op de coalitiepartijen zou het een goede ontwikkeling vinden als hun supermarkt stopt met de verkoop van tabak: VVD 67% , D66 77%, CDA 67% en Christen Unie 77%. Ook meer dan de helft van de stemmers op alle andere partijen is het daarmee eens. Van alle politieke partijen zijn GroenLinks-stemmers het vaakst positief als hun supermarkt stopt met de verkoop van tabak (84%) en PVV-stemmers het minst (34%).

Waar nu te koop

De meeste sigaretten worden gekocht in supermarkten (72%), gevolgd door tankstations (41%), tabaksspeciaalzaken (28%) of gemakszaken (23%).

*Het onderzoek is uitgevoerd in juli 2020 onder 2.444 inwoners van Nederland vanaf 18 jaar en ouder.

Jörgen Raymann, Tjitske Reidinga, Rick Brandsteder, barman Victor Abeln en Estelle Cruijff stoppen op 1 oktober met roken.

Vandaag begint voor de 7e keer de grote actie Stoptober. Nederland wordt opgeroepen om vanaf 1 oktober 28 dagen te stoppen met roken. Meer dan driehonderdduizend mensen deden de afgelopen jaren mee aan dit Nationale Stopmoment dat inmiddels groter is dan dat andere bekende stopmoment, 1 januari.

Onder de noemer ‘Stoppen doen we samen’ stoppen mensen door het hele land echt samen. Ook nu weer geven bekende Nederlanders het goede voorbeeld. Dit jaar zijn dat comedian Jörgen Raymann, actrice Tjitske Reidinga, presentator Rick Brandsteder, First Dates barman Victor Abeln en socialite Estelle Cruijff.

Jörgen Raymann is een gelegenheidsroker, maar het lukt hem maar niet om er helemaal vanaf te komen. Hij ziet Stoptober als een goede stimulans: “Ik wil graag de laatste horde nemen en helemaal van het roken af komen. Ik denk dat het een goede stok achter de deur is om een moment te kiezen waarop velen met mij strijden om ervan af te komen.”

Tjitske Reidinga is al vaak gestopt geweest met roken, maar kwam twee jaar geleden toch weer in de verleiding. Sindsdien rookt ze weer, maar nu is het echt klaar: “Iedereen in mijn directe omgeving zou het fijn vinden als ik niet meer rook. Mijn man en kinderen vinden het ook heel vervelend. Er is niemand die hiervan opknapt, niemand vindt dit leuk. Iedereen wil dat ik ermee ophoud.’

Victor Abeln, de barman uit First Dates, begon met roken door zijn werk in de horeca. Inmiddels rookt hij meer dan een pakje per dag. Hij verwacht dat stoppen zwaar zal worden: “Ik ontbijt met een kop koffie en een sigaret en ik eindig de dag ook graag met een sigaret. Er zijn heel veel rookmomenten die ik ga missen. Waar ik het meest tegenop zie, is de ongemakkelijkheid, het iets in handen willen hebben.”

Estelle Cruijff rookt af en toe: “Ik ben een gelegenheidsroker, maar ook van die laatste sigaretjes wil ik af. Ik ben heel sportief, dus eigenlijk is het stom dat ik nog rook. Dit is de kans om er helemaal van af te komen.”

Voor Rick Brandsteder is het de tweede keer dat hij aan Stoptober meedoet. Dit jaar gaat het wél lukken: “Het is vallen en opstaan, maar de aanhouder wint. Dat wil ik ook meegeven aan mensen. Als het niet lukt, denkt iedereen: ‘Ik kan het niet’, maar als je tóch doorzet, net zoals ik, dan gaat het uiteindelijk gewoon lukken om te stoppen met roken. Ik ben het afgelopen jaar maanden rookvrij geweest. Af en toe op feestjes heb ik dan toch een paar sigaretjes gerookt. Daar wil ik nu ook van af.”

Gratis Magazine
Alle deelnemers van Stoptober kunnen het Stoptober Magazine gratis ophalen bij een Kruidvatvestiging bij hen in de buurt. In het magazine staan inspirerende verhalen van bekende en onbekende Nederlanders en veel tips om de 28 dagen door te komen.

Stoptoberhuis
Dit jaar gaan vanwege de coronamaatregelen niet 50 maar 25 rokers het Stoptoberhuis in van 30 september tot en met 4 oktober. Samen roken ze hun laatste sigaret en onder begeleiding van de coaches komen ze samen de eerste lastige dagen door. Dagelijks zal hier een verslag van worden gemaakt en is hun stoppoging te volgen op stoptober.tv.

Gratis app
Iedereen die aan Stoptober wil meedoen, kan zich vanaf 3 september inschrijven via de website stoptober.nl. Vanaf 28 september is de bijbehorende gratis app te downloaden die vanaf 1 oktober dagelijks steun biedt. De 28-dagen-niet-roken-reis begint op 1 oktober 2020. Gratis webinar voor alle deelnemers aan Stoptober 28 september is er vanaf 20 uur een gratis webinar, te volgen door iedereen die meedoet aan Stoptober en zich inschrijft op Stoptober.nl. Belangrijke tips en aanmoedigingen van coaches, artsen en de deelnemende BN’ers zullen in dit webinar aan bod komen. Ook is er tijdens het webinar gelegenheid om vragen te stellen.

Speciaal aanbod voor bedrijven
Naast ondersteuning voor individuele deelnemers heeft Stoptober, net als voorgaande jaren, een speciaal aanbod voor bedrijven en organisaties die stoppen met roken bij hun medewerkers onder de aandacht willen brengen. Bedrijven kunnen via www.bedrijven.stoptober.nl promotiematerialen bestellen en aanvullende trainingen
aanvragen.

Stoptober is een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), KWF Kankerbestrijding, de Hartstichting, het Longfonds, het Trimbos-instituut en GGD GHOR Nederland en Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.

Vanaf 1 augustus 2020 moeten alle onderwijsterreinen in Nederland rookvrij zijn. Een flink aantal onderwijsinstellingen is het al gelukt om hun eigen terrein rookvrij te maken. Om de rest te helpen op weg naar een rookvrij onderwijsterrein, introduceert het ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vandaag: De Edsons. Een team dat onderwijsinstellingen bijstaat. Van een factsheet over hoe je rookvrij wordt, inspirerende voorbeelden van andere onderwijsinstellingen tot een driedelige animatieserie. Staatssecretaris VWS Paul Blokhuis: “Alles is gebaseerd op echte karakters met gebruik van voorbeelden van bestaande scholen. Zo zorgen we dat ook de laatste onderwijsinstellingen rookvrij worden.”  

‘Teamcaptain’ = voormalig MBO-docent Edson da Graça

Maak op www.rookvrijschoolterrein.nl kennis met team De Edsons; de ondernemende Edson, leerling Lisa, sportdocent Gino, onderwijsdirecteur Denise, deskundige Farida en conciërge Cor.

Het karakter van teamcaptain Edson is altijd positief en gaat voor elke uitdaging op zoek naar de oplossing. Zijn verschijningsvorm is gebaseerd op het karakter én uiterlijk van cabaretier, voormalig MBO-docent en presentator Edson da Graça, die naast zijn ‘eigen’ stem ook de stemmen insprak van alle andere karakters in de serie. Op luchtige wijze bespreken Edson en zijn team slimme, praktische oplossingen voor de uitdagingen waar niet-rookvrije instellingen nog voor staan. De verwachting is dat deze onderwijsinstellingen zich herkennen in de situaties en met de aangedragen oplossingen aan de slag gaan om hun eigen terrein rookvrij te maken. De video’s en andere tips en tricks staan op www.rookvrijschoolterrein.nl. De Edsons worden mede ondersteund door het Trimbos-instituut, de Gezonde School-adviseurs, GGD GHOR Nederland en Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.

Staatssecretaris VWS Paul Blokhuis: “In het Nationaal Preventieakkoord hebben we afgesproken dat alle onderwijsterreinen rookvrij worden. Vanaf 1 augustus 2020 is het zover. Vanaf 1 januari 2021 wordt er ook actief op gehandhaafd door de NVWA. Heel belangrijk. Uit onderzoek blijkt namelijk; zien roken, doet roken. En dat willen we voorkomen. Elke dag beginnen nog gemiddeld 75 jongeren onder de 18 jaar met dagelijks roken.”

Geïnspireerd door het Landelijk Preventieakkoord zetten steeds meer gemeenten stappen op weg naar een Rookvrije Generatie, een initiatief van het KWF, Hartstichting en Longfonds. Inmiddels zetten ongeveer 200 gemeenten zich in om te voorkomen dat kinderen beginnen met roken. Eind vorig jaar lag dit aantal op 100. De maatschappelijke beweging ‘Op weg naar Rookvrije Generatie’ is op lokaal niveau steeds meer zichtbaar. Ook kunnen gemeenten rekenen op maatschappelijk steun; 65% van de Nederlanders vindt dat gemeenten een rol moeten spelen in het realiseren van een Rookvrije Generatie (vorig jaar was dit nog 61%)¹. Daarom de oproep aan alle gemeenten om activiteiten die bijdragen aan een Rookvrije Generatie vooral te (blijven) ondersteunen. 

Een gemeente kan op verschillende manieren bijdragen aan een Rookvrije Generatie. Zo kan de gemeente een rookvrij-beleid opstellen en stimuleren dat plekken waar veel kinderen komen rookvrij worden. Steeds meer Nederlanders zien namelijk het liefst dat buitenterreinen van kinderopvang (93%), kinderboerderijen (92%), speeltuinen (91%) en buitenzwembaden (79%)¹ geheel rookvrij zijn. In het kader van ‘practice what you preach’ kan de gemeente het terrein van het gemeentehuis rookvrij maken. Ook maken steeds meer gemeenten gebruik van het Ondersteuningstraject Rookvrije Omgeving. Via Ondersteuningstraject Rookvrije Omgeving worden gemeenten door GGD’en ondersteund bij de uitvoering van activiteiten in het kader van de Rookvrije Generatie.

Goed op weg

Uit een onderzoek dat is uitgevoerd onder gemeenten door I&O Research in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij blijkt dat gemeenten zichzelf gemiddeld een 6,4 geven voor de mate waarin ze streven naar een Rookvrije Generatie.² Logischerwijs geven gemeenten die actief zijn op het gebied van de Rookvrije Generatie zichzelf een hoger cijfer dan gemeenten die dat niet zijn. Gemeenten die dit ook beleidsmatig hebben vastgelegd, geven zichzelf een nog hogere score, namelijk een 7,3. Dit geldt ook voor gemeenten die een rol spelen bij het rookvrij maken van locaties. Belangrijke aandachtspunten volgens gemeenten zijn: klein beginnen, niet alleen draagvlak creëren binnen de gemeente en bij de wethouder, maar ook door samen te werken met organisaties in de gemeente. Waarbij de verantwoordelijkheid en eigenaarschap verdeeld worden over deze organisaties.²

“Als VNG hebben we afgesproken met het Rijk dat gemeenten zich inzetten voor een rookvrij-beleid om te komen tot een Rookvrije Generatie. Ik ben blij te merken dat deze afspraken succesvol worden nagekomen. Zo zie ik dat verschillende gemeenten bezig zijn om locaties en zones rookvrij te maken”, Leonard Geluk, algemeen directeur VNG.

Hugo Backx, directeur van GGD GHOR Nederland, noemt de betrokkenheid van gemeenten essentieel: “Bij de realisatie van de Rookvrije Generatie spelen gemeenten een belangrijke rol. Daar krijgen ze nu nog meer steun bij via hun GGD. Dankzij het Ondersteuningstraject Rookvrije Omgeving hebben alle GGD’en extra ruimte om hun gemeenten met menskracht en kennis bij te staan. Om zo de drempel om aan de slag te gaan nog verder te verlagen.” 

Staatssecretaris Paul Blokhuis VWS: “Bij het wijzigen van de Tabaks- en Rookwarenwet is nu duidelijk toegelicht wat de ruimte van gemeenten is om rookvrije plekken aan te wijzen. Ze kunnen bijvoorbeeld via hun lokale verordening (APV) plekken rookvrij maken, zoals bushokjes of openbare terreinen in de buurt van scholen. Het is heel goed nieuws voor onze volksgezondheid dat nu maar liefst 200 gemeenten bezig zijn om stoppen met roken makkelijker te maken en beginnen moeilijker.”

Inspirerende voorbeelden

Rotterdam

Rotterdam heeft toegewerkt naar een Rotterdams Preventieakkoord, Gezond010, waarmee er hard wordt gewerkt aan een gezonde stad. In het akkoord besteedt men ook veel aandacht aan rookvrij. In Rotterdam zijn het familiepark Plaswijckpark, kinderboerderijen en scholen zoals het Grafisch Lyceum rookvrij.  Met Gezond010 draagt Rotterdam bij aan het Nationaal Preventie Akkoord waarin wordt gestreefd naar een Rookvrije Generatie in 2040.   [Bron: Gezond010]

LOSSER

Wethouder Anja Prins van de gemeente Losser onthulde in mei een rookvrij-bord bij het Twents Carmel College, waarmee de gemeente de start aankondigde op weg naar een Rookvrije Generatie. Het idee is om nog zo’n 75 borden te plaatsen op plekken voor onder andere schoolterreinen, speeltuinen en sportlocaties. Met deze actie wil Gemeente Losser de boodschap overbrengen dat rookvrij de nieuwe norm is en dat roken niet meer als normaal gezien mag worden. Scholen moeten per 1 augustus officieel rookvrij zijn, en door middel van de actie helpt gemeente Losser hen op weg.  Aanvullend daarop heeft de gemeente bushaltes rookvrij gemaakt en zo gehoor gegeven aan een oproep van buschauffeurs die hierom vroegen. [Bron: Tubantia]

OPSTERLAND

De gemeente Opsterland heeft richtlijnen voor het speeltuinenbeleid vernieuwd. Gevolg van de nieuwe richtlijnen is dat alle nieuwe speeltuinen vanaf dit jaar al rookvrij zijn en er duidelijkheid is voor het oprichten en beheren van nieuwe speeltuinen. Door nieuwe speeltuinen nu al rookvrij te maken is de gemeente Opsterland een voorloper op het landelijke standpunt. [Bron: Drachtster Courant]

HELMOND

De gemeente Helmond wil het rookvrij opgroeien vanzelfsprekend maken. De sportvereniging en speeltuin is een belangrijke omgeving in het leven van een kind. Een rookvrij buitenterrein geeft kinderen het goede voorbeeld, beschermt kinderen tegen de verleiding om te gaan roken en voorkomt daarnaast het schadelijke meeroken. Daarom reikt de gemeente Helmond waarderingssubsidies uit aan organisaties met een rookvrij buitensportterrein of -speeltuin. [Bron: Gemeente Helmond]

Meer informatie

• Ondersteuningstraject Rookvrije Omgeving
• Rookvrije gemeente

¹Het onderzoek is uitgevoerd door Kantarin opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, onder 1.358 Nederlanders van 18 jaar en ouder in de periode van 14 t/m 24 februari 2020

²Locatiemonitor gemeenten, 2020, uitgevoerd door I&O Research, in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij

Vapen en dampen mag niet meer in het openbaar vanaf 1 juli. Waarom niet eigenlijk? Edson da Graça zocht het uit en sprak met een jongerenbrein-deskundige, een arts, jonge vapers en een vapeshop-medewerker over fabels en feiten rondom de e-sigaret. Check de mini-docu van 6 minuten onderaan deze pagina. Er is ook een kortere versie van 3 minuten beschikbaar.

Op alle plekken waar een rookverbod geldt – zoals cafés, restaurants, werkplekken en openbare gebouwen – mogen vanaf 1 juli 2020 ook geen e-sigaretten of tabaksverhittingsapparaten meer worden gebruikt. Staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS): “Roken in een vol restaurant voelt inmiddels aan als iets van heel lang geleden. Om gezondheidsschade te voorkomen en het goede voorbeeld te geven aan jongeren werd het hoog tijd dat we het roken van e-sigaretten in onder andere de horeca ook naar de geschiedenisboeken verwijzen. Ook deze maatregel draagt bij aan stoppen met roken makkelijker maken en beginnen moeilijker.”

In een mini-documentaire van 6 minuten onderzoekt Edson da Graça, in het dagelijks leven cabaretier en presentator van programma’ s als Willem Wever, de wereld achter de e-sigaret. Een wereld waarin duizenden smaakjes om aandacht vragen, van Mango Milkshake tot Strawberry Cheesecake en Latte Macchiato. In de vele blitse apparaten worden de vloeistoffen tot wel 400 graden celsius verhit en vervolgens geïnhaleerd. Met onbekende én bekende schadelijke gezondheidsgevolgen.

De verleiding van de verboden vrucht

Voor jongeren zijn de verleidingen groot en daar lijkt door de industrie handig op te worden ingespeeld. Eveline Crone, hoogleraar op de Erasmus Universiteit en jongerenbrein expert, herkent de signalen.” Jongeren zoeken naar vernieuwing en willen uitproberen. Uit onderzoek van het jongerenbrein blijkt dat zij ontvankelijker zijn voor de beloningen die daarbij horen – het geeft een fijn gevoel om iets nieuws te proberen en bij een groep te behoren. Dergelijke trends worden vervolgens populair bij jongeren en hier wordt door marketeers en sociale mediadeskundigen van bedrijven handig op ingespeeld met kleurrijke apparaatjes en verlokkelijke smaakjes. En dat legt deze bedrijven geen windeieren”, aldus Crone.

Max (23) en Kevin (22) begonnen beiden met vapen om van het roken af te komen. Met wisselend succes, ze zijn beide niet volledig gestopt met sigaretten. Geconfronteerd met de mogelijke schadelijke effecten reageerden ze geschrokken: “Geen idee dat vapen bijvoorbeeld ook neurologische effecten heeft op je gezondheid”, aldus Max.

Groot draagvlak voor maatregel

Arts bij het Trimbos-instituut Esther Croes ondersteunt de nieuwe maatregel die het beginnen met vapen moeilijker maakt. “Jongeren zijn zich in beperkte mate bewust van de schadelijke effecten die het inhaleren van de verhitte vloeistoffen veroorzaken. En misschien nog enger, er is nog weinig bekend over de schadelijke effecten op de lange termijn. Van veel smaakstoffen is niet bekend wat er gebeurt bij verhitting. Het Trimbos-instituut is erg blij met deze ontmoedigende maatregel en uitbreiding van het rookverbod. Er is ook groot draagvlak voor. Uit onderzoek van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij blijkt dat 7 op de 10 Nederlanders vinden dat de uitbreiding van het rookverbod met de e-sigaret een goede zaak is.”

Edson concludeert dat de stap naar het roken van tabakssigaretten ‘gewoon kleiner wordt’ en roept jongeren op goed na te denken ‘wat je doet’. 

Voor meer informatie over de e-sigaret:

• www.rokeninfo.nl/e-sigaret
• www.rivm.nl/tabak

Presentator Edson da Graça zoekt naar feiten en fabels over e-sigaret in een mini-docu. Bekijk de mini-docu hieronder.

Mojito, popcorn, aardbei of hazelnoot. Zoete smaakjes als deze zullen worden verboden voor e-sigaretten. Het doel is om de e-sigaret minder aantrekkelijk te maken en jongeren ervan te weerhouden e-sigaretten te gebruiken.

Uit onderzoek van het Trimbos-instituut bleek eerder dat e-sigaretten een stuk schadelijker zijn voor de gezondheid dan werd gedacht, en dat de vooral de smaakjes jongeren weten te verleiden. Staatssecretaris Blokhuis laat aan de Tweede Kamer weten dat jongeren veel sneller tabakssigaretten gaan roken na het gebruik van de e-sigaret. Ontmoediging van de e-sigaret is dus essentieel.

Blokhuis: “De nieuwe inzichten bevestigen dat de rookvrije generatie die er aankomt ook een e-sigaretvrije generatie moet zijn. Voor e-sigaretten met allerlei verleidelijke, exotische smaakjes is daarin geen plaats.” (Bron: NOS)

EEN STAP DICHTERBIJ

Naast de smaakjes voor de e-sigaret, zullen er ook strengere regels worden opgesteld voor verhittingsapparaten voor tabak, zoals de IQOS. Met deze vooruitgang krijgen ze wettelijk dezelfde regels als gewone sigaretten. Zo komen we steeds dichter bij een Rookvrije Generatie; een wereld waarin geen kind meer begint met (e-)roken en niemand meer (over)lijdt aan de gevolgen daarvan.

Bijna een derde van de rokers overweegt te stoppen door het nieuwe coronavirus.

Eén op de drie rokers denkt door de coronacrisis na over stoppen met roken, blijkt uit een onderzoek van het programma tabak van het Trimbos-instituut. De crisis wordt door veel rokers gezien als een unieke kans om te stoppen en er is behoefte aan meer informatie hierover.

Impact coronacrisis op rookgedrag en behoefte te stoppen

Begin mei hebben bijna 1000 rokers een vragenlijst ingevuld over hun rookgedrag tijdens de coronacrisis. De deelnemers vormen een representatieve steekproef van de rokers in Nederland. Het Trimbos-instituut onderzocht wat de impact is van de coronacrisis op het rookgedrag en de behoefte om te stoppen. Hieruit komt naar voren dat één op de drie rokers door de coronacrisis nadenkt over stoppen met roken. Ook de prijs van sigaretten (61%) en hun eigen gezondheid (71%) zijn redenen om hierover na te denken.

Minder roken om gezondheidsredenen, meer roken door stress en verveling

14% van de rokers is, vooral om gezondheidsredenen, minder gaan roken. Zo geeft een respondent aan: “Ziek worden door corona is al erg genoeg, daar hoef ik zelf niet aan bij te dragen.”

Ook wordt het alleen thuis zijn of het zien van minder mensen, genoemd als reden om minder te roken. Er is ook een groep die nu juist méér zegt te zijn gaan roken (19%). Dit zijn voornamelijk vrouwen en mensen in de leeftijdsgroep van 18-39 jaar. De reden is verveling, stress of omdat ze vaker alleen zijn. Zij geven aan hierdoor veel minder gemotiveerd om te stoppen.

Meer informatie nodig over de gevolgen van corona voor rokers

Zo’n drie op de tien rokers geven aan bezorgd te zijn sneller besmet te raken met het nieuwe coronavirus en/of dat zij ernstige complicaties kunnen krijgen bij besmetting. “Er is steeds meer bewijs dat mensen die COVID-19 hebben en roken, een grotere kans lopen op ernstige complicaties. Roken verstoort het functioneren van het immuunsysteem, zowel algemeen als specifiek in de longen. Bij rokers werken de trilhaartjes van het slijmvlies in de luchtwegen minder, waardoor verontreiniging makkelijker de longen in komt. Roken verhoogt ook de ontstekingsreacties. Bovendien kan door roken de longfunctie al verminderd zijn, waardoor rokers minder “reservecapaciteit” hebben. Er is daarom reden om aan te nemen dat rokers met COVID-19 meer vatbaar zijn voor ernstige complicaties.”

Esther Croes – arts-epidemioloog Trimbos-instituut

Er is dan ook een aanzienlijke behoefte aan hulp en betrouwbare informatie over stoppen met roken in relatie tot het nieuwe coronavirus. 27% van de respondenten geeft aan meer informatie te willen van de overheid over de gevaren van het nieuwe coronavirus voor rokers. Een derde van de rokers zegt juist tijdens deze crisis hulp te willen bij stoppen met roken en een vijfde wil meer informatie over de mogelijkheden hiervoor. “

Je merkt dat het nieuwe coronavirus aanpassingen vraagt van de stoppen-met-roken infrastructuur in Nederland. Deels is dat ook al gedaan. Het ondersteunen van stoppers kan nu bijvoorbeeld weer goed met professionele hulp van de huisarts en stoppen-met-roken-coaches. De meeste aanbieders zijn inmiddels zo ver dat ze de ondersteuning ook prima kunnen aanbieden via de telefoon of via beeldbellen. Ook zijn verschillende goede apps ontwikkeld die kunnen ondersteunen bij het stoppen. Daar kan het Trimbos-instituut over adviseren via de Stoplijn of de website ikstopnu.nl.”

Marc Willemsen Wetenschappelijk directeur NET, Trimbos-instituut.

Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van het panel van I&O research.

Lees meer over roken en corona in het dossier: https://www.trimbos.nl/kennis/corona/roken

Duurder maken van sigaretten goed middel om roken te voorkomen

Jongeren hebben liever verkering en/of seks met iemand die niet rookt en de helft is voor een totaalverbod op sigaretten. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door I&O Research onder ruim 1.000 jongeren in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij¹ voor de recent ingevoerde accijnsverhoging. Ruim 8 op de 10 jongeren tussen de 12 – 18 jaar vindt het duurder maken van sigaretten een goed middel om te voorkomen dat leeftijdgenoten beginnen met roken.  Ook denkt 71% dat prijsverhoging een stimulans is om te stoppen met roken. Gezondheid, dat je er eerder dood aan gaat en geld zijn de belangrijkste redenen om helemaal niet te roken. Het onderzoek bevestigt dat de nieuwe generatie rookvrij omarmt en dat niet-roken de norm is. Een mooie ontwikkeling voor Wereld Niet Roken Dag (31 mei) waarin wereldwijd aandacht wordt geschonken aan de gevaren van roken.

Prijsstijging positief effect op stoppen met roken

Jongeren denken dat het duurder maken van sigaretten ervoor zorgt dat minder jongeren beginnen met roken; 90% van de rokers zegt nooit meer sigaretten te kopen als een pakje boven de 15 euro komt; 75% haakt af bij 12 euro en 59% bij 10 euro. Als belangrijkste reden om niet te roken wordt aangegeven: roken is ongezond (69%), je gaat er dood aan (58%), het kost veel geld (44%) en je gaat ervan stinken (31%). Maar ook ‘het is vies’ en ‘slecht voor je conditie’ worden als nadelen van roken genoemd.  “Duurder is beter” en “Als het duur is, schrikt het jongeren die weinig zakgeld hebben af om te beginnen met roken” stellen respondenten.

Sociale relaties zijn belangrijker dan roken

Roken heeft géén stoer imago (80%). Jongeren willen liever geen relatie of seks met iemand die rookt. En 41% van de rokers offert zijn sigaretten op omwille van een niet-rokende nieuwe liefde. Ook voor een (ernstig) zieke naaste, is de helft van de jongeren bereid te stoppen.

Rijbewijs en auto motivatie om te stoppen

De grootste groep rokers uit het onderzoek spaart 416 euro per jaar uit als ze zouden stoppen. Jongeren die elke dag een pakje roken zelfs 2.920 euro per jaar. Ouders die hun kinderen willen overhalen om niet te roken, kunnen dit het beste doen door hier een rijbewijs (49%), auto (26%), meer vrijheid (22%) of een wereldreis (20%) tegenover te stellen, zo blijkt uit het onderzoek.

Helft jongeren voor totaalverbod

60% van de 12 – 15-jarigen ziet een totaalverbod op sigaretten wel zitten; datzelfde geldt voor 49% van de 16 – 18-jarigen. Het onderzoek bevestigt dat de nieuwe generatie rookvrij omarmt. Ook laat het zien dat het verhogen van de prijs van tabak bijdraagt aan een Rookvrije Generatie.

Stoppen met roken is in deze tijd nog meer relevant, want er zijn sterke aanwijzingen dat mensen die roken een grotere kans hebben op complicaties van het coronavirus².

¹Het onderzoek is uitgevoerd in februari 2020 door I&O Research onder 1.008 jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Dit gebeurde in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (voorheen Stichting Alliantie Nederland Rookvrij) een samenwerking tussen de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds met als doel dat niemand meer (over)lijdt aan de gevolgen van roken. 

² https://www.trimbos.nl/kennis/corona/roken

Zorgverzekeraar Menzis is een partnerschap aangegaan met Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (GvRV). Gijs Rotteveel, directielid van Menzis en verantwoordelijk voor leefkracht en partnerschappen, vat het samen: “Op deze manier helpen we jongere generaties de kiem te zijn van een gezondere toekomst.”

Samen schouders onder rookvrije generatie
Volgens Michael Rutgers, voorzitter van GvRV (voorheen: Alliantie Rookvrij Nederland), is het fantastisch dat steeds meer organisaties zich proactief inzetten voor een rookvrije generatie. “Nog altijd raken wekelijks honderden kinderen verslaafd aan roken. Ruim de helft van de mensen, die blijft roken, sterft aan de gevolgen daarvan. Jaarlijks zijn dat 20.000 tabaksdoden. Gelukkig beseffen we steeds meer dat we kinderen moeten beschermen tegen de verleiding om te gaan roken. Geen weldenkende ouder wil dat zijn kind verslaafd raakt aan tabak. Samen met partners als Menzis werken wij aan een rookvrije generatie. Er is al veel bereikt met bijvoorbeeld het Preventieakkoord, maar er is ook nog veel te doen.”

Preventie voor verzekerden
Eerder dit jaar kondigde Menzis al de start van het decennium van preventie en leefstijl aan. Dat was nog vóórdat de coronacrisis de relatie duidelijk maakte tussen leefstijl en de vatbaarheid voor (infectie)ziekten en een ernstiger verloop ervan.

“Een ongezonde leefstijl is verantwoordelijk voor bijna 30% van de ziektelast in Nederland”, licht Gijs Rotteveel toe. Roken is naast overgewicht de belangrijkste oorzaak hiervan. “Maar we weten ook dat het ontzettend lastig is om te stoppen met roken. Goede voorlichting en de juiste begeleiding helpen. Die hulp is onderdeel van de basisverzekering, maar Menzis gaat een stapje verder. We bieden succesvolle behandelmethodes en werken samen met gemeenten, het zorgveld en werkgevers in onze regio’s om roken uit te bannen.”

Ban op roken bij werk en sportclub
Sportverenigingen en werkgevers hebben een grote rol in het rookvrij maken van hun eigen terreinen én in de begeleiding van hun leden en werknemers om met roken te stoppen. “Door aandacht te vragen voor een gezonde leefstijl en mensen daarbij te steunen (bijvoorbeeld met SamenGezond) is er écht meer gezondheidswinst en kwaliteit van leven te bereiken”, aldus Gijs.

Met beleggingen bijdragen aan gezondheid
Menzis heeft ook haar beleggingsbeleid verder aangescherpt. Eerder belegden we in bedrijven die direct tot 5% van hun omzet haalden uit de productie van tabak(gerelateerde producten). In ons nieuwe beleid hebben we dat teruggebracht naar 0%. Voor retailbedrijven met omzet uit de verkoop van tabak(gerelateerde producten), als supermarkten en kiosken, hanteren we nu een grens van 10% in plaats van 50%. Door deze aanpassing sluiten we 15 bedrijven extra uit.

Gijs: “Als zorgverzekeraar hebben we een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor gezondheid. Met ons aangepaste beleggingsbeleid dragen we nu bij aan een gezonder Nederland in een rookvrije toekomst.”